WHO ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ: ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ 26 ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ, 40 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ – ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 38.5 ਫੀਸਦੀ ਮੌਤਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰਨ 

ਨਿਊਜ਼ ਪੰਜਾਬ

ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਡਬਲਯੂ.ਐਚ.ਓ. ਦੀ ‘ਅਲਕੋਹਲ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਅਤੇ  ਸ਼ਰਾਬ ਨਾਲ ਮੌਤਾਂ ‘ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਸਟੇਟਸ ਰਿਪੋਰਟ’ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ

ਭਾਰਤ ‘ਚ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਸਥਿਤੀ ਬਦਤਰ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 38.5 ਫੀਸਦੀ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਚੀਨ ਨਾਲੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਹੈ। ਚੀਨ ‘ਚ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰਨ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪ੍ਰਤੀ 1 ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ ‘ਤੇ 16.1 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਹੋਰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਗਿਣਤੀ 30 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਣਦੀ ਹੈ। 

 

 ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਹਰ ਸਾਲ 26 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 40 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਮੌਤਾਂ ਦਾ 4.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹਰ 20 ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੌਤ ਲਈ ਸ਼ਰਾਬ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (ਡਬਲਯੂ.ਐਚ.ਓ.) ਦੀ ‘ਅਲਕੋਹਲ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੰਬੰਧੀ ਵਿਗਾੜ ਦੇ ਇਲਾਜ ‘ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਸਟੇਟਸ ਰਿਪੋਰਟ’ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।

ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰਨ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ 

 ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਗਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੈਂਸਰ ਤੱਕ ਸਭ ਕੁਝ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ 2019 ਵਿੱਚ ਅਲਕੋਹਲ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ 26 ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 16 ਲੱਖ ਕੈਂਸਰ ਵਰਗੀਆਂ ਗੈਰ ਸੰਚਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ, 4,01,000 ਅਤੇ 4,74,000 ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿਚ 7,24,000 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਅਤੇ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਤਿੰਨ ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ।20 ਤੋਂ 39 ਸਾਲ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ 13 ਫੀਸਦੀ ਇਸ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ 2019 ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਯੂਰਪ ਵਿਚ ਪ੍ਰਤੀ ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰਨ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 52.9 ਅਤੇ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿਚ 52.2 ਸੀ।

15 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ 31.2 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਆਦੀ

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, 15 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ 31.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 3.8 ਫੀਸਦੀ ਉਹ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਦੀ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ 12.3 ਫੀਸਦੀ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜੋ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, 15 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 41 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪੁਰਸ਼ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗਿਣਤੀ 20.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ।

ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਬਾਜ਼ੀ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ

 ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿਹਤ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਘੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਕਾਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਚੋਟੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਕਾਫੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਜਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਲਈ ਕੋਈ ਨਿਯਮ ਨਹੀਂ ਹਨ।