ਨਿਊਜ਼ ਪੰਜਾਬ ਬਿਊਰੋ
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ.) ਨੇ 19 ਮਈ, 2023 ਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਰਿਲੀਜ਼ 2023-2024/257 ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਮਾਂਬੱਧ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਅਭਿਆਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਢੁਕਵਾਂ ਸਮਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ , ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ 30 ਸਤੰਬਰ, 2023 ਤੱਕ ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਲਈ ਜਮ੍ਹਾ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ 19 ਖੇਤਰੀ ਦਫਤਰਾਂ (ROs) ਵਿੱਚ ਵੀ ਐਕਸਚੇਂਜ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ,
2. ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 19 ਮਈ, 2023 ਤੱਕ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ₹3.56 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚੋਂ, ₹3.42 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਵਾਪਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਸਨ , ਜਦੋਂ ਕਿ 29 ਸਤੰਬਰ, 2023 ਨੂੰ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਤੱਕ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ₹0.14 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 96% ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
3. ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਢਵਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਮਿਆਦ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਮੀਖਿਆ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਜਮ੍ਹਾ/ਵਟਾਂਦਰੇ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ 07 ਅਕਤੂਬਰ, 2023 ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
08 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ₹ 2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾ / ਬਦਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਵੇਗੀ:
ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ / ਵਟਾਂਦਰਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ₹20,000/- ਦੀ ਸੀਮਾ ਤੱਕ 19 RBI ਇਸ਼ੂ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀਆਂ/ਇਕਾਈਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲਿਆ ਜਾਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵਿਅਕਤੀ/ਇਕਾਈਆਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਕਮ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਰਨ ਲਈ 19 RBI ਜਾਰੀ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਟੈਂਡਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀ/ਇਕਾਈਆਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਈ 19 ਆਰਬੀਆਈ ਇਸ਼ੂ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਬੋਧਿਤ, ਇੰਡੀਆ ਪੋਸਟ ਰਾਹੀਂ ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਅਜਿਹਾ ਵਟਾਂਦਰਾ ਜਾਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ RBI/ਸਰਕਾਰੀ ਨਿਯਮਾਂ, ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਪਛਾਣ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਅਤੇ RBI ਦੁਆਰਾ ਉਚਿਤ ਸਮਝੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਉਚਿਤ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋਵੇਗਾ।
ਅਦਾਲਤਾਂ, ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ, ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਜਨਤਕ ਅਥਾਰਟੀ ਜੋ ਜਾਂਚ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਜਾਂ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ, ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸੀਮਾ ਦੇ 19 RBI ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ / ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
4. ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੈਂਡਰ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ।
5. RBI ਦੇ 19 ਇਸ਼ੂ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਜਮ੍ਹਾ/ਵਟਾਂਦਰੇ ਲਈ ਉਪਰੋਕਤ ਸਹੂਲਤ ਅਗਲੀ ਸਲਾਹ ਤੱਕ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗੀ।
6. ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇਰੀ ਦੇ ₹ 2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾ / ਬਦਲੀ ਕਰਨ।
7. ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ ਸਵਾਲਾਂ (FAQs) ‘ਤੇ ਇੱਕ ਅੱਪਡੇਟ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ RBI ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਹੋਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
| The Reserve Bank of India (RBI) had announced the withdrawal of ₹2000 banknotes from circulation vide Press Release 2023-2024/257 dated May 19, 2023. In order to complete the exercise in a time bound manner and to provide adequate time to members of the public, the banks were advised to provide deposit and / or exchange facility for ₹2000 banknotes until September 30, 2023. The exchange facility was also made available at the 19 Regional Offices (ROs) of RBI having Issue Departments (RBI Issue Offices)1. The RBI has been keeping members of the public informed about the status of the withdrawal exercise through monthly Press Releases.
2. According to the data received from banks, of the total value of ₹3.56 lakh crore of ₹2000 banknotes in circulation as on May 19, 2023, ₹3.42 lakh crore has been received back leaving only ₹0.14 lakh crore in circulation as at the close of business on September 29, 2023. Thus, 96% of the ₹2000 banknotes in circulation as on May 19, 2023 has since been returned.
3. As the period specified for the withdrawal process has come to an end, and based on a review, it has been decided to extend the current arrangement for deposit / exchange of ₹2000 banknotes until October 07, 2023. With effect from October 08, 2023, the procedure for deposit / exchange of ₹2000 banknotes shall be as under:
- The deposit / exchange at bank branches shall be stopped.
- ₹2000 banknotes can continue to be exchanged by individuals / entities at the 19 RBI Issue Offices up to a limit of ₹20,000/- at a time.
- Individuals / Entities can tender ₹2000 banknotes at the 19 RBI Issue Offices for credit to their bank accounts in India for any amount.
- Individuals / Entities from within the country can also send ₹2000 banknotes through India Post, addressed to any of the 19 RBI Issue Offices for credit to their bank accounts in India.
- Such exchange or credit shall be subject to relevant RBI / Government regulations, submission of valid identity documents and due diligence as deemed fit by RBI.
- Courts, law enforcement agencies, government departments or any other public authority involved in investigation proceedings or enforcement, may, as and when required, deposit / exchange ₹2000 banknotes at any of the 19 RBI Issue Offices without any limit.
4. ₹2000 banknotes shall continue to be legal tender.
5. The above facility for deposit / exchange of ₹2000 banknotes at the 19 RBI Issue Offices shall be available till further advice.
6. Members of the public are advised to deposit / exchange the ₹2000 banknotes without any further delay.
7. An updated document on Frequently Asked Questions (FAQs) in the matter has been hosted on the RBI website for information and convenience of the public.
(Yogesh Dayal)
Chief General Manager
Press Release: 2023-2024/1025
|
|
Post Views: 0
