ਖਾਲਸੇ ਦੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਕੌਮੀ ਤਿਉਹਾਰ ‘ਹੋਲਾ-ਮਹੱਲਾ’

ਨਿਊਜ਼ ਪੰਜਾਬ

14 ਮਾਰਚ 2025

ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ (Hola Mohalla) ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ ਹੋਲੀ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ 1701 ਵਿੱਚ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹੋਲੀ, ਜੋ ਕਿ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੌਜ-ਮਸਤੀ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਿਖਾਂ ਨੂੰ ਯੁੱਧਕਲਾ, ਬਹਾਦਰੀ ਅਤੇ ਆਤਮਰੱਖਿਆ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ।

ਹੋਲਾ ਮਹੱਲੇ ਦੌਰਾਨ, ਸਿੱਖ ਸਪਾਹੀ ਆਪਣੀਆਂ ਯੋਧਾ ਕਲਾ, ਘੋੜਸਵਾਰੀ, ਅਤੇ ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼ੀ ਵਰਗੀਆਂ ਕਲਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਗੱਤਕਾ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਿੱਖ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟ ਹੈ, ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਗੱਤਕਾ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੱਥੀ, ਤਲਵਾਰ, ਭਾਲਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਥਿਆਰ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ, ਨਗਰ ਕੀਰਤਨ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਭਾਵਾਂ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਗਤ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਬਚਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਗਾਂਦੀ ਹੈ।

ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਅਟੁੱਟ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ, ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਸੱਚਾਈ ਲਈ ਲੜਨ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਂ ਦੀ ਸਾਂਸਕ੍ਰਿਤਕ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਮਹਾਨਤਾ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ, ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ੌਰਯ, ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖ ਉਤਸ਼ਾਹ, ਬਹਾਦਰੀ, ਅਤੇ ਆਤਮ-ਰੱਖਿਆ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੂਲਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।