ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 14 ਦਵਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਈ – ਫਿਕਸਡ ਡੋਜ਼ ਕੰਬੀਨੇਸ਼ਨ (FDC) ਦਵਾਈਆਂ ਤਰੁੰਤ ਅਰਾਮ ਦੇ ਕੇ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਨੁਕਸਾਨ – ਪੜ੍ਹੋ ਪਾਬੰਦੀ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਲਿਸਟ

ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 14 ਫਿਕਸਡ ਡੋਜ਼ ਕੰਬੀਨੇਸ਼ਨ (FDC) ਦਵਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਹੁਣ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੀਆਂ । ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ ਕਈ ਦਵਾਈਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਤੁਰੰਤ ਰਾਹਤ ਤਾਂ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹੀ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸਲਾਹ ‘ਤੇ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

The banned drugs included those used for treating common infections, cough and fever — combinations such as Nimesulide + Paracetamol dispersible tablets, Chlopheniramine Maleate + Codeine Syrup, Pholcodine +Promethazine, Amoxicillin + Bromhexine and Bromhexine + Dextromethorphan + Ammonium Chloride + Menthol, Paracetamol + Bromhexine+ Phenylephrine + Chlorpheniramine + Guaiphenesin and Salbutamol + Bromhexine.

ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਕਲੋਫੇਨਿਰਾਮਾਈਨ ਮੈਲੇਟ ਅਤੇ ਕੋਡੀਨ ਸੀਰਪ, ਫੋਲਕੋਡੀਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਮੇਥਾਜ਼ੀਨ, ਅਮੋਕਸੋਲੀਨ ਅਤੇ ਬ੍ਰੋਮਹੈਕਸੀਨ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ, ਬੁਖਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਾਈਮੇਸੁਲਾਇਡ ਅਤੇ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਗੋਲੀਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਆਮ ਲਾਗਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬ੍ਰੋਹੇਕਸਾਈਨ ਅਤੇ ਡੈਕਸਟ੍ਰੋਮੇਥੋਰਫਾਨ ਅਤੇ ਅਮੋਨੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਅਤੇ ਮੇਨਥੌਲ, ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਅਤੇ ਬ੍ਰੋਹੇਕਸਾਈਨ ਅਤੇ ਫੇਨੀਲੇਫ੍ਰਾਈਨ ਅਤੇ ਕਲੋਰਫੇਨਿਰਾਮਾਈਨ ਅਤੇ ਗੁਆਈਫੇਨੇਸਿਨ ਅਤੇ ਸਲਬੂਟਾਮੋਲ ਅਤੇ ਬ੍ਰੋਹੇਕਸੀਨ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਿਸ਼ਰਤ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਜਨਤਕ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਡਰੱਗਜ਼ ਐਂਡ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਐਕਟ-1940 ਦੀ ਧਾਰਾ 26 ਤਹਿਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ, ਵੰਡ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਮਿਸ਼ਰਨ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਦਵਾਈ ਖਰੀਦੋ….ਅਜਿਹੀ ਹਰ ਦਵਾਈ ਦੇ ਉੱਪਰ, ਉਸਦੀ ਫਾਰਮੂਲੇਸ਼ਨ ਭਾਵ ਜੈਨੇਰਿਕ ਨਾਮ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਕੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਦਵਾਈ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸ ‘ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਮਿਸ਼ਰਨ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

FDC ਦਵਾਈਆਂ ਕੀ ਹਨ?
ਫਿਕਸਡ ਡੋਜ਼ ਕੰਬੀਨੇਸ਼ਨ (FDC) ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦਵਾਈ ਹੈ ਜੋ ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਕਾਕਟੇਲ’ ਡਰੱਗਜ਼ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਐਫਡੀਸੀ ਦਵਾਈ ਬਾਰੇ ਅਕਸਰ ਬਹਿਸ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਅਜਿਹੇ ਸੰਜੋਗ ਬਣਾਏ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕਈ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਐਫਡੀਸੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਐਫਡੀਸੀ ਦਵਾਈਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਦੀਆਂ ਹਨ।

2016 ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੁਆਰਾ ਗਠਿਤ ਇੱਕ ਮਾਹਰ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ‘ਤੇ 344 ਮਿਸ਼ਰਤ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ, ਵੰਡ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਰਕਾਰੀ ਹੁਕਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਫਿਰ ਦਵਾਈ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇਸ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਮੌਜੂਦਾ 14 ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਦਵਾਈਆਂ ਉਸੇ 344 ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ।