ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ – ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੌਰ 27 ਜੂਨ ਤੋਂ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ
ਨਿਊਜ਼ ਪੰਜਾਬ
ਬ੍ਰਸੇਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ (ਈਯੂ) ਦੇ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਵਿੱਚ ਕੱਲ੍ਹ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਸਾਂਝੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ, ਕੇਂਦਰੀ ਵਣਜ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ, ਖਪਤਕਾਰ ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਵੰਡ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਪੀਯੂਸ਼ ਗੋਇਲ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਸ. Valdis Dombrowski, ਰਸਮੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ (FTA) ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਮਝੌਤੇ (IPA) ਅਤੇ ਇੱਕ GI ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਬੈਠਕ 8 ਮਈ, 2021 ਨੂੰ ਪੋਰਟੋ ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਤੁਲਿਤ, ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ, ਵਿਆਪਕ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਅਤੇ IPA ‘ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਭਾਈਵਾਲ ਹੁਣ ਲਗਭਗ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਵਕਫ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੌਦੇ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਅਤੇ ਉਮੀਦਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਦੇ ਕਾਰਨ 2013 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਹ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਹੈ। ਭਾਰਤ-ਈਯੂ ਵਪਾਰਕ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੇ 2021-22 ਵਿੱਚ 43.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਬੇਮਿਸਾਲ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਦੀ ਕੀਮਤ 116.36 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22 ‘ਚ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ 57 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਕੇ 65 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਨਾਲ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਵਪਾਰ ਹੈ।
ਦੋਵਾਂ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਮੂਲ ਮੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਸਾਂਝੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਮਾਰਕੀਟ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਇਹ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ, ਸਾਡੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਲਈ ਆਰਥਿਕ ਮੌਕਿਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਅਤੇ ਪਰਸਪਰਤਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਵਪਾਰਕ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਪਹੁੰਚ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇਗੀ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ IPA ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ, GI ਸਮਝੌਤਾ ਹੈਂਡੀਕ੍ਰਾਫਟ ਅਤੇ ਐਗਰੀ-ਕਮੋਡਿਟੀਜ਼ ਸਮੇਤ GI ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਇੱਕ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਮਾਹੌਲ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਤਿੰਨ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਤਿੰਨ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੌਰ 27 ਜੂਨ ਤੋਂ 1 ਜੁਲਾਈ, 2022 ਤੱਕ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰਿਕਾਰਡ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੁਫਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਵਾਰਤਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਤੁਲਿਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।