ਦੁਸਹਿਰਾ 2024 : ਵਿਜਯਦਸ਼ਮੀ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ? ਜਾਣੋ ਦੁਸ਼ਹਿਰਾ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ..
12 ਅਕਤੂਬਰ 2024
ਦੁਸਹਿਰਾ,,ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਿਜਯਦਸ਼ਮੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ,ਇਸ ਸਾਲ 12 ਅਕਤੂਬਰ, 2024 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਬੁਰਾਈ ਉੱਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸੀਤਾ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਾਵਣ ਦੀ ਹਾਰ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ, ਕੁੰਭਕਰਨ ਅਤੇ ਮੇਘਨਾਦ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਵਣ ਦੇ ਪੁਤਲੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾੜੇ ਜਾਣਗੇ, ਜੋ ਰਾਵਣ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਉੱਤੇ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਰਾਵਣ ਦਹਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਵਣ ਦਹਨ ਪਾਪ ਉੱਤੇ ਪੁੰਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਸਾੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਰਾਵਣ ਨਹੀਂ ਸਾੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਸਹਿਰੇ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸੋਗ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਓ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਵਿਜਯਾਦਸ਼ਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ:
ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁਝ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਯੋਧਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਰਾਜੇ ਵਜੋਂ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਭਗਤ ਅਤੇ ਲੰਕਾਪਤੀ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਵਣ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਵਿਦਵਾਨ ਸੀ। ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਧਰਮ, ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਨੀਤੀ ਦਾ ਵੀ ਗਿਆਨ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਮਹਾਨ ਸਿਆਣਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਵਣ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵੀ ਕਮੀਆਂ ਸਨ, ਉਹ ਉਸਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਦੁਸਹਿਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋ ਮੁੱਖ ਕਥਾਵਾਂ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ: ਇੱਕ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਦੁਰਗਾ ਦੇਵੀ ਨਾਲ ।
ਰਾਵਣ ਉੱਤੇ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੀ ਜਿੱਤ:ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਕਹਾਣੀ ਮਾਤਾ ਸੀਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਰਾਵਣ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੀ ਲੜਾਈ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਦੰਤਕਥਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ 14 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਵਣ ਨੇ ਮਾਤਾ ਸੀਤਾ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਾਧੂ ਦਾ ਭੇਸ ਬਣਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ। ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਲਕਸ਼ਮਣ ਅਤੇ ਹਨੂੰਮਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਬਾਂਦਰ ਸੈਨਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਰਾਵਣ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ। ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ 10ਵੇਂ ਦਿਨ ਜਿੱਤ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੁਸਹਿਰੇ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਰਾਵਣ ਦਾ ਪੁਤਲਾ ਸਾੜ ਕੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।